در سال های اخیر، صنعت معماری و دکوراسیون داخلی شاهد رشد چشمگیر استفاده از متریال های نوین و مقاوم بوده است. متریال هایی که نه تنها زیبا و مدرن باشند، بلکه از نظر فنی نیز عملکرد قابل قبولی در برابر شرایط اقلیمی، مصرف انرژی و ماندگاری داشته باشند. در این میان، دو متریال پر کاربرد یعنی ترموود و ترمووال مورد توجه بسیاری از طراحان، معماران و سازندگان قرار گرفته اند. اگرچه نام این دو متریال مشابه است، اما از نظر ساختاری، عملکرد و کاربرد تفاوت های اساسی دارند.
بسیاری از کارفرمایان و حتی فعالان حوزه ساختمان، این دو را با یکدیگر اشتباه می گیرند یا در انتخاب بین آن ها سردرگم می مانند. در این مقاله قصد داریم ضمن معرفی دقیق هر کدام، تفاوت های فنی و کاربردی بین ترموود و ترمووال را بررسی کنیم و مشخص کنیم در چه شرایطی کدام یک انتخاب بهتری محسوب می شود. همچنین در طول متن، به صورت مقایسه ای به برخی ویژگی های مشترک با ورق کامپوزیت نیز اشاره خواهیم کرد تا دید کامل تری نسبت به انتخاب مصالح نمای ساختمان پیدا کنید.
ترموود چیست و ویژگی های آن
ترموود، چوب طبیعی است که با استفاده از فرآیند حرارتی تحت دمای بالا (بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ درجه سانتیگراد) و در محیط کنترل شده از رطوبت و اکسیژن، به گونه ای اصلاح می شود که دوام و مقاومت آن در برابر عوامل محیطی چند برابر افزایش می یابد. در این فرآیند، ساختار سلولی چوب تغییر کرده و میزان جذب آب، رشد قارچ، پوسیدگی و حتی تغییر شکل آن به طور قابل توجهی کاهش می یابد.
ترموود از درختان نرم چوبی مانند کاج فنلاندی یا زبان گنجشک تهیه می شود و در دو گروه اصلی ترمو-اس (Thermo-S) و ترمو-دی (Thermo-D) طبقه بندی می گردد. این متریال بیشتر در نما های چوبی خارجی، کف سازی فضای باز، محوطه سازی، آلاچیق، سونا، و دکوراسیون داخلی استفاده می شود. ترموود علاوه بر ظاهری طبیعی و دلپذیر، به دلیل وزن کم، نصب آسان، و پایداری رنگ، در پروژه های لوکس و مدرن بسیار مورد توجه است. البته مانند هر چوب طبیعی، برای حفظ ظاهر و کیفیت آن در طول زمان، نیاز به نگهداری و روغن کاری دوره ای دارد.
ترمووال و کاربرد های آن
ترمووال یک سیستم دیواری و نمای ترکیبی با ساختاری کاملاً متفاوت از ترموود است. این متریال معمولاً از نوعی پلی استایرن انبساط یافته (EPS) بهعنوان هسته عایق حرارتی تشکیل شده که با یک پوشش مقاوم در برابر رطوبت و ضربه، تقویت می شود. هدف اصلی ترمووال، عایق سازی حرارتی و صوتی ساختمان در کنار ایجاد پوسته ای مقاوم و سبک برای نماست.جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله کاربرد ورق کامپوزیت در صنایع مختلف را بخوانید.
ترمووال برخلاف ترموود، چوبی نیست، بلکه نوعی دیوار پیش ساخته و عایق دار سبک محسوب می شود که به عنوان جایگزین مصالح سنتی مانند آجر و بلوک به کار می رود. این سیستم به دلیل وزن پایین، سرعت بالای اجرا، کاهش بار مرده ساختمان و بهره وری در مصرف انرژی، در ساخت وساز های مدرن و پروژه های سریع الاجرا محبوب شده است.
همچنین با توجه به کاهش چشمگیر هدررفت انرژی، ترمووال مورد توجه پروژه هایی با رویکرد دریافت گواهی های سبز ساختمان قرار گرفته است. در برخی پروژه ها، روی ترمووال از متریال های تزئینی مانند ورق کامپوزیت یا نما های دکوراتیو چوب نما استفاده می شود تا هم عملکرد فنی و هم زیبایی ظاهری تامین گردد.
تفاوت های ساختاری ترموود و ترمووال
ترموود و ترمووال از نظر ساختار، فلسفه تولید و کاربرد های مهندسی تفاوت های بنیادینی دارند. ترموود ماده ای طبیعی است که طی فرآیندی خاص به چوبی مقاوم، زیبا و سازگار با محیط زیست تبدیل می شود. ساختار آن از چوب طبیعی است که رگه ها، بافت و گرمای خاصی را به فضا منتقل می کند. در مقابل، ترمووال یک محصول ترکیبی از فوم عایق، پوشش های مقاوم و لایه های محافظتی است که کارکرد اصلی آن در حوزه ساخت و ساز و صرفه جویی در انرژی نهفته است.
از نظر نصب، ترموود معمولاً روی نما نصب می شود و نقش تزئینی و نسبی در عایق دارد، در حالی که ترمووال بخشی از بدنه اصلی دیوار محسوب شده و در کنار اسکلت بندی ساختمان اجرا می شود. وزن ترمووال بسیار کمتر از دیوار های سنتی است، در حالی که ترموود با وجود سبک بودن، هنوز یک متریال سطحی محسوب می شود.
همچنین باید توجه داشت که ورق کامپوزیت نیز ساختاری چند لایه و سبک دارد اما برخلاف ترموود و ترمووال، کاملاً فلزی است و از آلومینیوم و هسته پلیاتیلن تشکیل می شود و بیشتر در پروژه هایی استفاده می شود که نیاز به انعطاف، رنگ بندی متنوع و دوام بالا در برابر آب و هوای خشن دارند.
مزایا و معایب هر دو متریال
ترموود از لحاظ بصری، یکی از جذاب ترین مصالح طبیعی در دکوراسیون و نما است. حس گرما، اصالت و طبیعی بودن آن، در هیچ متریال صنعتی ای قابل تقلید نیست. مقاومت در برابر رطوبت، آفتاب و حشرات نیز از جمله مزایای آن است. اما از سوی دیگر، نیاز به نگهداری منظم، قیمت نسبتاً بالا، و محدودیت در استفاده در مناطق صنعتی یا بسیار مرطوب از معایب آن محسوب می شود.
ترمووال در مقابل، یک سیستم فنی و مهندسی شده است که عایق بندی بی نظیری ایجاد می کند، سرعت اجرای بسیار بالایی دارد، وزن کمی به ساختمان تحمیل می کند و در مصرف انرژی تأثیر مستقیم دارد. اما شاید از نظر زیبایی بصری، به تنهایی نتواند نیاز معماران را تأمین کند، مگر آن که با نما هایی مثل سنگ، چوب، یا ورق کامپوزیت پوشانده شود. همچنین ترمووال نیاز به مجری متخصص دارد و در صورت اجرای نادرست ممکن است عملکرد حرارتی مطلوبی نداشته باشد.
کاربرد هرکدام در نما و دکوراسیون
در پروژه هایی که هدف اصلی ایجاد جلوه بصری، حس طبیعی و طراحی گرم و دکوراتیو است، ترموود بهترین گزینه محسوب می شود. از این رو، بیشتر در نمای چوبی ساختمان ها، فضای اطراف استخر، سونا، سقف های کاذب، کفپوش های فضای باز، نرده های چوبی و محوطه سازی به کار می رود. حتی در دکوراسیون داخلی، برای دیوارکوب ها، قاب های چوبی یا نورپردازی های سقفی نیز ترموود بهکار می رود.
در مقابل، ترمووال در پروژه هایی کاربرد دارد که هدف کاهش مصرف انرژی، کاهش هزینه ساخت، و اجرای سریع تر دیوار ها باشد. این متریال بیشتر در بدنه ساختمان، میان قاب های بتنی یا اسکلت فلزی و همچنین ساخت ویلا ها، سازه های سبک و ساختمان های موقت یا صنعتی استفاده می شود.جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله تفاوتهای ترموود و MDF را مطالعه کنید.
نکته جالب این است که در بسیاری از پروژه های امروزی، طراحان از ورق کامپوزیت برای پوشش ترمووال استفاده می کنند. ترکیب این دو، هم عملکرد حرارتی بهینه ایجاد می کند، هم ظاهری مدرن، براق و قابل طراحی فراهم می سازد.
کدام متریال برای شما بهتر است؟
پاسخ به این سؤال که ترموود بهتر است یا ترمووال، کاملاً وابسته به نیاز پروژه، بودجه و اولویت های طراحی شماست. اگر شما به دنبال نمایی گرم، لوکس، با بافت طبیعی و هماهنگ با محیط زیست هستید، ترموود انتخاب مناسبی است. به خصوص در پروژه های ویلایی، نما های خاص، یا فضا های دکوراتیو داخلی که زیبایی اولویت دارد، ترموود عملکردی فوق العاده دارد.
در مقابل، اگر هدف شما کاهش هزینه های انرژی، اجرای سریع، سبک سازی ساختمان و مقاومت در برابر رطوبت و صداست، ترمووال با ساختار عایق خود، گزینه بهتری خواهد بود. در پروژه های بزرگ، صنعتی، یا شهری که زمان و عملکرد فنی اهمیت بالاتری دارد، ترمووال قابل اتکا تر است.
همچنین اگر به دنبال نمایی کاملاً مدرن، ضد آب، مقاوم در برابر اشعه UV، دارای رنگ بندی متنوع و فرم پذیری بالا هستید، ورق کامپوزیت نیز می تواند جایگزین یا مکمل مناسبی برای این دو متریال باشد. ترکیب خلاقانه متریال ها می تواند راه حل نهایی برای ایجاد تعادل بین زیبایی و عملکرد در پروژه های ساختمانی باشد.
سخن پایانی
ترموود و ترمووال هر کدام با فلسفه متفاوتی تولید شده اند و بسته به شرایط فنی و زیبایی شناسی پروژه، می توانند پاسخ گوی نیازهای متفاوت باشند. در طراحی معماری امروز، انتخاب متریال مناسب نه تنها به ظاهر بلکه به عملکرد، هزینه، زمان اجرا و نگهداری نیز وابسته است. با شناخت صحیح ویژگی ها و تفاوت های این دو متریال، می توانید تصمیمی آگاهانه تر و منطقی تر برای پروژه خود بگیرید. همچنین فراموش نکنید که در بسیاری از پروژه ها، استفاده ترکیبی از مصالحی چون ترموود، ترمووال و ورق کامپوزیت بهترین نتیجه را به همراه خواهد داشت.
سوالات متداول
۱. آیا ترموود و ترمووال یکی هستند؟
خیر، ترموود چوب طبیعی اصلاح شده است؛ در حالی که ترمووال یک سیستم دیوار سبک با هسته عایق حرارتی است.
۲. کدامیک برای نمای بیرونی مناسب تر است؟
اگر زیبایی و بافت چوب اهمیت دارد، ترموود؛ اما اگر عایق بودن و کاهش انرژی اولویت دارد، ترمووال گزینه بهتری است.
۳. آیا می توان از ورق کامپوزیت روی ترمووال استفاده کرد؟
بله، در بسیاری از پروژه ها برای ترکیب عملکرد و ظاهر، ورق کامپوزیت به عنوان پوشش روی ترمووال نصب می شود.
۴. ترموود نیاز به نگهداری دارد؟
بله، برای حفظ رنگ و دوام ترموود، بهتر است به صورت دوره ای با روغن های مخصوص پوشانده شود.
۵. ترمووال در چه نوع پروژه هایی بیشتر کاربرد دارد؟
در پروژه های سبک سازی، صنعتی، سریع الاجرا و ساختمان های با تمرکز بر بهره وری انرژی بیشترین کاربرد را دارد